Reeks #blogs over #Perfectionisme
Van de Criticus moeten we altijd alles onder controle hebben, alles op de juiste manier doen, het juiste gevoel voelen, op de juiste manier eten, op de juiste manier leren, op de juiste manier een goede moeder zijn, op de perfecte manier werken. Want dan zijn we misschien wel veilig. Als hij de macht had dan zou hij ook een anti-pijn en anti-schaamteverzekering afsluiten om onze veiligheid en welzijn helemaal zeker te stellen. De criticus duwt alle kwetsbaarheid opzij en maakt dan op onnavolgbaar kille, rationele en afkeurende toon duidelijk dat je een enorme slappeling bent, zonder greintje wilskracht.
De belangrijkste eigenschappen van de innerlijke Criticus:
Die blokkeert je creativiteit.
Die weerhoudt je ervan risico’s te nemen, omdat die je bang maakt voor mislukkingen.
Die ziet je leven als een aaneenschakeling van fouten die je elk moment kunt maken.
Die vergelijkt je met anderen en maakt dat je, je ‘minder voelt dan’.
Die waarschuwt je voortdurend dat je je niet belachelijk moet maken.
Die vormt een stevige basis voor de bedrijfstak psychotherapie en helpt veel coaches aan werk.
Die is doodsbang dat je te schande wordt gemaakt en houdt dus al je gedragingen in de gaten om dat te voorkomen.
Die zorgt ervoor dat je lijdt aan het gebrek aan eigenwaarde en misschien aan depressiviteit, omdat die je voorhoudt dat je niet goed genoeg bent.
Die stimuleert de verkoop van cosmetica en zelfhulpboeken
Die kan in de spiegel kijken of kleding kopen tot een verschrikking maken met het talent om zo negatief tegen het lichaam aan te kijken.
Die ontneemt je al je plezier in het leven met kritiek.
Die maakt van werken aan jezelf een zwaar, verplicht karwei, omdat de criticus dit baseert op het uitgangspunt dat er iets mis is met je.
Die is gek op de vrije verkrijgbaarheid van diverse medicijnen, alcohol en drugs.
Die staat niet toe dat je de positieve gevoelens die anderen voor je hebben toelaat.
Die maakt je ontvankelijk voor en vaak slachtoffer van de kritiek van anderen
Als je goed leert luisteren hoor je een kwetsbaar stemmetje zachtjes fluisteren: Ik ben bang, ik maak mij echt zorgen als je dat doet. De criticus vraagt eigenlijk op een zeer onbeholpen manier om hulp. Zo kunnen we de criticus leren zien als een alarmsysteem dat 112 belt, een systeem dat waarschuwt bij mogelijk risico op angst, pijn, schaamte en verlating. Help mij, want ik kan deze situatie niet aan!
Als je de criticus op deze manier gaat bekijken dan wordt die een woordvoerder van onze kwetsbaarheid. Daarmee opent zich een weg naar moed, betrokkenheid en betekenisvolle verbinding. De criticus kan zo de rol aan gaan nemen van een positieve ouder die je steunt, die het veilig maakt om risico’s te nemen en die je toestaat je energie en creativiteit te laten stromen.
Wil jij in contact komen met je innerlijke criticus en de andere zwaargewichten in jezelf: de drammer (die je zegt wat je allemaal nog moet doen); de perfectionist (die alles perfect wil hebben); de behager (die wil dat je in de eerste plaats anderen een plezier doet, die wil dat je alles doet om aardig gevonden te worden, desnoods ten koste van jezelf). Deze deelpersonen zal je vast herkennen; maar een troost is dat ze zich niet alleen bij jou voordoen!?
Ikke,
Ze zeggen altijd, zoek jezelf, maar ik weet niet wie ik ben, er wonen mensen diep in mij, die ik nog nauwelijks ken.
Er leven er belach’lijk veel, onder diezelfde huid en als ik zoek naar wie ik ben, zoek ik de beste uit.
Toon Hermans
Psychiater Dirk De Wachter geeft in dit interview tips over de omgang met de criticus. Al geeft hij er zelf liever de term innerlijke reflector aan:
‘Schrijf eens een paar weken op wat ik allemaal tegen je zeg. Zet het bijna ongedierteachtige kluwen wat ik veroorzaak op papier. Zo kun je zicht krijgen op, orde scheppen in en ook wat afstand nemen van al het krioelen in je hoofd. Dat gaat je al meteen wat rust geven. Dan staat het daar.’
‘Geef mij als tweede stap antwoord. Probeer de zurige gewetensoprispingen die ik je toefluister op een rationele, nuchtere, liefdevolle manier te counteren. Dat kun je perfect zelf – wat je zelf doet, doe je altijd beter. Als je het niet alleen kunt, laat je dan begeleiden door een therapeut. Die zal je handvatten bieden en een veilig kader scheppen. Maar vergis je niet, je zult het nog altijd zelf moeten doen.’
‘Luister heel aandachtig naar mij. Ga met me in dialoog. Waarom zeg ik wat ik zeg? Hoe zit dat? Bekijk waarin ik gelijk heb en waarin ik ongelijk heb. Negeer me vooral niet. Ontken me niet, duw me niet weg. Dat werkt niet. Want dan blijf ik opkomen.’
‘Als je in de spiegel kunt kijken en mild kunt zijn voor jezelf – als je tegen jezelf kunt zeggen: Ik mag er zijn – heb je mij in een gezond evenwicht gekregen.’
Lees verder in de blogs over Zelfcompassie en Kwetsbaarheid of...
Lees vandaag nog het Gratis E-book 'Kunst van Zelfreflectie' via het Ledengedeelte.
Neem daar een abonnement op Zelfonderzoek.
Bron: Het boek "De innerlijke criticus ontmaskerd' van Hal & Sidra Stone
Aangevuld in 2022 met: Interview in Leef met psychiater Dirk De Wachter: Zo tem je die kritische stem in je hoofd, door Marion Aussems.
Coachsessie de Perfecte Perfectionist: lees de flyer
Online programma's
Download de 'Spaces' app van Wix en meld je aan bij “Talenteer Jezelf”. Zo blijf je op de hoogte en heb je makkelijk toegang tot de online programma's. Je kunt de online challenges ook op de website vinden.