Reeks #blogs over #hoogbegaafdheid en #werk
Gezondheid wordt veel genoemd als belemmerende factor voor werk in het onderzoek van het instituut hoogbegaafdheid volwassenen (IHBV). Het gaat dan niet alleen om fysieke zaken, maar bijvoorbeeld ook om arbeidsongeschiktheid, en psychische klachten. Burn-out, depressiviteit en overspannenheid worden regelmatig genoemd. Wat ook vaak genoemd zijn bore-out, dingen zijn saai, uitdaging nodig, verveling, gek van onlogische procedures en dergelijke. “Een nieuwe baan geeft nieuwe ellende. Als er structureel niks verandert ga ik niet meer werken. Ik blijf tegen dezelfde dingen aanlopen.”
In dit blog in de reeks hoogbegaafdheid en werk, waar lopen mijn vaak begaafde en sensitieve klanten tegenaan, gaan we in op deze onder-belasting, de verveling, de traagheid oftewel de bore-out. De bore-out is een nog vrij onbekend fenomeen dat meer onder de aandacht zou moeten komen. We denken nog vaak onterecht dat werknemers alleen ziek kunnen worden van een te hoge werkdruk. We realiseren ons niet dat ook een te lage werkdruk een negatieve uitwerking kan hebben op de mentale en fysieke gesteldheid.
Je bent eind 20, begin 30 je hebt gestudeerd, keuzes gemaakt en ervaring opgedaan, maar er ontstaat een gevoel van twijfel. “Is dit het nu?” Een gevoel van verveling! Al die energie en ambitie krijgt gewoon geen ruimte. De klok krijgt te veel aandacht en wordt een obsessie. “Alleen fysieke inspanning geeft mij nog energie en een vlucht uit de tijd”, vertelt één van mijn klanten. Langdurige verveling kan leiden tot stress, depressieve gevoelens, futloosheid, gebrek aan zelfvertrouwen, gebrek aan zelfrespect en algehele demotivatie. "Ik 'moet' zoveel, maar wat wil ik nu eigenlijk?"
Uitdaging zelfkennis: hoe word ik gelukkig in mijn werk? Wie ben ik en wat wil ik nu echt? Als je niet zo tegen alles op zou zien, wat zou je dan doen? Hoe komt het dat je niet leeft vanuit die drijfveren? Kijk naar binnen, wat houd je tegen? Waar zit de angst? Waar zit die twijfel? Maar belangrijker nog, waar zit het verlangen?
Vaak weet je in zo’n situatie wel dat je weg wilt, maar heb je niet zo’n duidelijk beeld van jezelf. Je weet niet hoe je hier terechtgekomen bent en wat je dan wel wilt en blijft daardoor misschien toch nog hangen in zo’n situatie tot het écht niet meer gaat en je lichaam je een halt toeroept. In een bore-out zijn gevoelens vaak afgestompt, de enige die er nog wel zijn vaak de negatieve gevoelens van frustratie, woede en teleurstelling.
Uitdaging zelfvertrouwen: Als je met voldoende zelfvertrouwen je werk kunt doen, is het makkelijker om initiatieven te nemen en uitdagingen op te zoeken. Om voldoening uit je werk te halen is het belangrijk dat je kunt groeien. Onderzoek je talenten en successen. Waar ben je goed in, waar krijg je energie van? Op dit moment kan het makkelijker zijn om eerst weer te kijken wat je echt niet wilt! Of kijk eens terug, wat deed je vroeger met plezier?
Een belangrijk element bij een bore-out hoeft niet de verveling, het gebrek aan prikkels op zich te zijn, maar het kan ‘m ook zitten in de vrijheid, de autonomie die jij ervaart. Als een situatie vastligt en je de controle mist dan ontstaat een gevoel van hopeloosheid. Hulpeloosheid komt weer voort uit gebrek aan verbinding, je geïsoleerd, anders en alleen voelen. Je machteloos blijven voelen zorgt weer voor het verlies van hoop. Zo ontstaat vanuit de wisselwerking tussen hopeloosheid en hulpeloosheid een negatieve spiraal. Je voelt je gevangen zitten. Soms zit je letterlijk gevangen in je lichaam, omdat je maar blijft malen, je bedenkt van alles, maar komt tot niets.
Uitdaging autonomie, ruimte voor initiatief: In hoeverre kun je kiezen voor een specifieke activiteit en krijg je de ruimte om die zo uit te voeren als jij wilt? Bij autonomie hoort verantwoordelijkheid en zelfsturing. Welke ruimte heb jij nodig? Hoe ziet het bedrijf, de organisatie en het werk eruit dat hierbij past?
“Een hoogbegaafde is een snelle en slimme denker, die complexe zaken aankan. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Hij of zij schept plezier in creëren. Perfectionistisch, met een kritische houding en een groot rechtvaardigheidsgevoel. Creatief, snel, intens en complex!”
~ Delphi-model ~
Een bore-out kan iedereen treffen! Een bore-out raakt een hoogbegaafde diep vanwege de vele talenten en gedrevenheid. Er ontstaat zo echt een gevoel van leegte. De behoefte aan ‘nuttig’ voelen, iets van betekenis doen is intens aanwezig. De traagheid van bepaalde procedures, vergaderingen en veranderingen kunnen extreem frustreren en uiteindelijk verlammen. De behoefte om buiten de lijntjes te kleuren en denken is nodig om gemotiveerd te blijven. Maar net als bij iedereen spelen bepaalde omstandigheden vaak een verzwarende rol.
Uitdaging: Vanuit het herontdekken van jezelf inclusief jouw begaafdheid of sensitiviteit, de aanvaarding en zelfcompassie, ontstaat weer energie, ruimte en behoefte aan zinvol en betekenisvol werk en positieve werkrelaties. De echt rust en ontspanning bereik je vaak pas als je ook de externe prikkels, het werk dat niet bij jouw behoeften past en voor de intense verveling zorgt wegvalt. Je het ‘moeten’ kunt parkeren en er ruimte is voor gevoelens en het fysiek en mentaal herstel kan beginnen.
Behoefte aan herkenning? In het boek “Vechten tegen verveling – Gevangen in een bore-out” van Frouke Vermeulen speelt hoog-sensitiviteit en hoogbegaafdheid een rol en vindt je vast veel herkenning.
Behoefte aan begeleiding? Maak eens een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek.
Bronnen:
Onderzoek IHBV: Rapport-Hoogbegaafde-Volwassenen-Zonder-Werk-v1.00.pdf
“Vechten tegen verveling – Gevangen in een bore-out” van Frouke Vermeulen.
Online programma's
Download de 'Spaces' app van Wix en meld je aan bij “Talenteer Jezelf”. Zo blijf je op de hoogte en heb je makkelijk toegang tot de online programma's. Je kunt de online challenges ook op de website vinden.