top of page

Wees proactief

Gewoonte 1: Een overwinning op jezelf




In onze wereld vol afleiding, drukte en constante verandering is het makkelijk om jezelf te verliezen in reactief gedrag. Je wordt boos als het verkeer tegenzit, gefrustreerd als een collega kritiek heeft, of ontmoedigd als dingen niet gaan zoals je wilt.


Maar wat als je daarin een keuze hebt?


Stephen Covey noemt dit: Wees proactief. Het is de allereerste stap naar persoonlijk leiderschap, en volgens Covey begint alle echte verandering hier: bij jezelf.


Wat betekent ‘Wees proactief’?


Proactief zijn betekent dat jij de regie pakt over je eigen gedrag, keuzes en houding in plaats van dat je wordt gestuurd door je omgeving, je emoties of anderen. Het betekent niet dat je alles onder controle hebt, maar wél dat je altijd een keuze hebt hoe je reageert op wat er gebeurt.


Covey maakt onderscheid tussen:


  • Reactieve mensen, die hun gedrag laten bepalen door omstandigheden (“Ik kan er niets aan doen, zo ben ik nou eenmaal”), en

  • Proactieve mensen, die beseffen dat ze de vrijheid hebben om hun reactie te kiezen (“Ik kies ervoor om kalm te blijven”).


Een overwinning op jezelf!


Proactiviteit is een innerlijke overwinning. Het is de moed om te zeggen: “Ik neem verantwoordelijkheid voor mijn leven.” Dit is niet altijd makkelijk, het vraagt zelfbeheersing, zelfbewustzijn en discipline.


Een paar voorbeelden:


  • Je baas reageert zich boos af op jou, een reactief persoon reageert boos terug of gaat bij een collega mopperen. Een proactief persoon denkt: “Wat is hier echt belangrijk? Hoe kan ik professioneel blijven en misschien zelfs helpen? Er zit haar duidelijk iets dwars.”

  • Je hebt een tegenslag te verwerken, een reactief persoon laat zijn hele dag erdoor verpesten. Een proactief persoon kiest: “Ik voel me niet top, maar ik bepaal nog steeds hoe ik mijn dag aanpak.”


Praktische tips om proactiever te worden


  1. Let op je taalgebruik

    Taal onthult denken. Vervang “Ik moet dit doen” door “Ik kies ervoor om dit te doen, omdat…”. “Ik wil me hiervoor inzetten.” Dat geeft kracht en verantwoordelijkheid.


  2. Gebruik de Cirkel van Invloed

    Vraag jezelf af: Waar heb ik wél invloed op? Richt je energie op dingen die je kunt veranderen, zoals je houding, inzet, en keuzes, niet op dingen buiten je controle zoals het weer, politiek aan de andere kant van de wereld of gedrag van anderen. Natuurlijk kun je hier wel je stem laten horen!


  3. Creëer een korte pauze voor je reageert

    Tussen prikkel en reactie zit een keuze. Haal eerst adem, stel jezelf een vraag: Hoe wil ik hierop reageren? Wat is wijsheid? Die kleine pauze is waar je vrijheid zit.


  4. Herken je triggers

    Word je bewust van situaties waarin je snel reactief wordt. Plan vooruit. Hoe wil je hiermee omgaan de volgende keer?


  5. Vier kleine overwinningen

    Elke keer dat je bewust kiest hoe je reageert, behaal je een kleine overwinning. Die bouwen op tot grotere innerlijke kracht.


Waarom deze gewoonte alles verandert

Als je proactief wordt, neem je de leiding over je leven. Je stopt met de vinger wijzen naar anderen of omstandigheden, en begint te groeien vanuit kracht. Je bent minder het slachtoffer van de omstandigheden, en meer de schepper van je eigen toekomst.


Zoals Covey het zegt:

“De manier waarop we reageren op wat ons overkomt, maakt ons tot wie we zijn.”


Wees proactief, het is geen trucje. Het is een levenshouding. Een dagelijkse keuze om verantwoordelijkheid te nemen voor je gedachten, woorden en daden. Het is misschien wel de moeilijkste gewoonte, maar ook de meest bevrijdende. Want echte verandering begint met jou. Is een krachtig gevoel van binnenuit.


Wat is vandaag één situatie waarin jij proactiever kunt zijn?


Schrijf het voor jezelf op. Begin klein, maar begin vandaag.


Op deze manier leef je steeds meer vanuit wat je echt wilt bereiken. En lukt het je ook om daar naar toe te werken. Anders ben je alleen maar tijd bezig met dingen die je niet wil.


Wil je ook de andere gewoonten van Covey praktisch leren toepassen? Blijf deze blogreeks volgen, er staan er nog zeker 2 in concept te wachten.



Persoonlijk leiderschap

Persoonlijk leiderschap gaat over jezelf aansturen en doelen realiseren door je eigen kwaliteiten en talenten volledig te gebruiken. Ontwikkel jezelf door je drijfveren, sterke punten en valkuilen te ontdekken. Betrek daarbij het perspectief van de ander. Maak bewuste keuzes en geef richting aan je eigen carrière en leven.

 

Online programma's

Download de 'Spaces' app van Wix en meld je aan bij “Talenteer Jezelf”. Zo blijf je op de hoogte en heb je makkelijk toegang tot de online programma's. Je kunt de online challenges ook op de website vinden.

Comments


bottom of page