Reeks #blogs over #hoogsensitiviteit
Hoogsensitiviteit: wat is dat eigenlijk? Schrijfster van het boek ‘Hoogsensitief' en professor gezondheidspsychologie aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) Elke van Hoof vertelt bij Gert Late Night dat hoogsensitieve mensen veel informatie uit de omgeving halen en deze informatie ook dieper verwerken. Ongeveer 15 tot 20 procent van de mensen zijn hoogsensitief. Alles komt sterker binnen en ze worden dieper geraakt. Geconfronteerd met uitdagingen reageert het stressysteem erg snel, en krijg je een reactie van overprikkeling, stress en angst. Er zijn wel specifieke eigenschappen die bij veel hoogsensitieve mensen voorkomen, zoals een hoge mate van empathie, maar die zijn eerder het gevolg van deze diepgaande verwerking. "Ze bezitten nog andere kenmerken dan hoogsensitiviteit.” Elke van Hoof spreekt daarom zelf liever niet van HSP’ers, maar van personen met HSP-kenmerken.
Hoogbegaafd én gevoelig? Dit blog heeft ook een plek in de reeks Hoogbegaafdheid en Werk: waar lopen mijn vaak begaafde en sensitieve klanten tegenaan? Hoogsensitiviteit en het herkennen van jouw eigen unieke talenten is een vraagstuk dat eigenlijk altijd aandacht vraagt.
Hoogbegaafdheid draagt een sterke gevoeligheid in zich. Authenticiteit is gevoeligheid nummer één. Zo kun je loyaliteit en energie opbouwen, maar als een collega of leidinggevende iets anders zegt dan hij denkt, niet eerlijk en open communiceert, dan is het vertrouwen meteen weg. Een negatieve sfeer heeft een enorme impact, het kan zelfs zo ver gaan dat je net als ik enthousiast naar een sollicitatiegesprek gaat en alleen al door het gebouw en de directe omgeving afhaakt. Of dat je regelmatig even van je kantoor weggaat en een pauze in afzondering heel erg nodig hebt, wanneer je met veel mensen in één en dezelfde ruimte werkt. Of compleet de omgekeerde situatie: Ik was begin 20 en had een tijdelijke administratieve functie via een uitzendbureau, waarbij ik op de gang zat. Zonder ramen, donker en alleen. Twee dagen heb ik dat volgehouden. Het is belangrijk om te ontdekken wat jij nodig hebt om optimaal te kunnen functioneren.
Uitdaging: Hoe sluit ik aan bij anderen, maar blijf ik toch mezelf? Ontdek de voordelen van jouw hoogsensitiviteit. Erkennen en herkennen van je eigen unieke talenten en deze inzetten in je leven is belangrijk om niet in de stress en overprikkeling te raken.
In een onderzoek van de KU Leuven in samenwerking met anderen, werd ontdekt dat hoogsensitiviteit over het algemeen samengaat met meer creativiteit en hulpgedrag op het werk. Opvallender was dat bij hoge werkdruk, weinig steun van de leidinggevende of in situaties met veel emotionele eisen, die creativiteit en dat hulpgedrag weer verdwenen, en HSP’ers zelfs slechter gingen presteren dan hun niet-HSP-collega’s. Dat betekent dat wanneer een bedrijf en zijn hoogsensitieve werknemer goed op elkaar zijn ingespeeld, beide voordeel kunnen halen uit de diepgaande verwerking van informatie. Als dit niet het geval is, dan fungeren mensen met HSP als kanaries in een kolenmijn. Personen met HSP sneuvelen als eersten in een negatieve werkcontext.
Misschien wel de belangrijkste les uit het boek van Elke van Hoof is: het maakt alle verschil of je als hoogsensitief persoon met je eigenschap hebt leren omgaan of niet. Degene die de overprikkeling kunnen hanteren, zien het als voordeel. Degene die daar niet mee om hebben leren gaan, voelen het als een last. Ze zijn gevoeliger voor stress-gerelateerde problemen. Ze ervaren veel hinder van een negatieve werkomgeving, het gevoel dat mensen onrechtvaardig zijn, onderhuidse negativiteit, maar ook de open werkplekken. HSP’ers die wel hebben leren omgaan met hun talent, bewegen zich aanzienlijk prettiger door het leven. Het is daarom belangrijk de valkuilen en kwaliteiten van je eigenschap te leren begrijpen.
Uitdaging: Als je alleen kijkt naar wat minder goed loopt, steeds jouw valkuilen en problemen en negatieve ervaringen onder de loep neemt, voed je het emotionele brein. Hierdoor kun je sneller overprikkeld raken, met alle negatieve gevolgen op lichamelijk vlak en rationeel denken van dien. Zo wordt het wel erg moeilijk om voor de oplossingsgerichte benadering te gaan. Positieve psychologie kan voor jou een belangrijke hulpbron zijn. Richt je eens op jouw successen, voel je tevredenheid en onderzoek hierbij eens welke kenmerken van jouw hoogsensitiviteit je hierbij hebben geholpen. Vergoot zo jouw veerkracht!
Zelfcoaching? Koop het boek van Elke van Hoof, Eerste hulp bij hoogsensitiviteit.
Coaching in dialoog? Maak een afspraak voor een gratis gesprek.
Meer lezen? Kies voor de blogs in de categorie Hoogsensitiviteit.
Het onderwerp hoogsensitiviteit belicht ik in een volgende blog graag nogmaals, maar dan vanuit de overexcitabilities (OE’s), onderdeel van de Theory of Emotional Development of Kazimierz Dąbrowski, die vaak erg herkenbaar zijn voor hoogbegaafden. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de OE’s inderdaad een sterk verband hebben met hoogbegaafdheid.
"De vormen van overgevoeligheid zijn vooral prominent aanwezig bij hoogbegaafden en creatieven omdat we bij hen een hoger energieniveau aantreffen en een sterker vermogen om door te gaan; een verhoogd onderscheidend vermogen en alertheid voor zintuiglijke gewaarwordingen; een grotere begeerte naar kennis, naar ontdekkingen en een houding van vragen stellen en op onderzoek uitgaan; een levendiger voorstellingsvermogen, rijkdom aan associaties en een vermogen voor gedetailleerd visualiseren, een grotere diepte en intensiteit van het emotionele leven. Je kunt deze vijf vormen van gevoeligheid zien als het onderliggende kenmerk van hoogbegaafdheid en creativiteit.”
~ (Piechowski, Silverman, Cunningham, & Falk, 1982) ~
Bronnen:
Interview met Elke van Hoof
Uitzending Gert Late Night 11/05/2017
Boek: Hoogsensitief van Elke van Hoof, Uitgever: Lannoo Campus
Hoogsensitief en werk
Het maakt alle verschil of je als hoogsensitief persoon met je eigenschap hebt leren omgaan of niet. Degene die de overprikkeling kunnen hanteren, zien het als voordeel. Degene die daar niet mee om hebben leren gaan, voelen het als een last. Het is daarom belangrijk de valkuilen en kwaliteiten van je eigenschap te leren begrijpen. Erkennen en herkennen van je eigen unieke talenten en deze inzetten in je leven is belangrijk voor jouw werkgeluk. Maak een afspraak voor een kennismakingsgesprek! “Ik wil mijn veerkracht vergroten door meer acceptatie, en niet alle verantwoordelijkheden naar mezelf toe te trekken. Leren delegeren.”
Online programma's
Download de 'Spaces' app van Wix en meld je aan bij “Talenteer Jezelf”. Zo blijf je op de hoogte en heb je makkelijk toegang tot de online programma's. Je kunt de online challenges ook op de website vinden.